Aandeelhouders kunnen een conflict met elkaar krijgen, zeker wanneer een aandeelhouder de belangen van de onderneming schaadt. De wet biedt in dat geval de mogelijk de niet langer gewenste aandeelhouder ‘uit te stoten’. Dit ter voorkoming dat de belangen van de vennootschap ernstig worden geschaad door een aandeelhouder die zich misdraagt.
De wettelijke vereisten voor een uitstootprocedure
De uitstootprocedure is neergelegd in artikel 2:336 BW. De wet vereist dat de aandeelhouder die gebruik wil maken van deze mogelijkheid tenminste een derde van de aandelen in de vennootschap houdt. Daarnaast dient er sprake te zijn van:
een aandeelhouder die door zijn gedragingen het belang van de vennootschap zodanig schaadt of heeft geschaad, dat het voortduren van zijn aandeelhouderschap in redelijkheid niet kan worden geduld”.
In dat geval kunnen de andere aandeelhouders een vordering instellen tot een verplichte overdracht van de aandelen door de zich misdragende aandeelhouder.
Een rechter toetst dus of een aandeelhouder zijn handelen of nalaten tegen de belangen van de onderneming in gaat. Daarnaast moet er gekeken worden of de aandeelhouder dit deed in de hoedanigheid van aandeelhouder en niet bijvoorbeeld als bestuurder. Vaak is de bestuurder van de onderneming tevens aandeelhouder.
Het verloop van de uitstootprocedure
Onder meer door het opstarten van een (kortgeding)procedure bij de rechtbank kan een vordering worden ingesteld tot het verplichten van de misdragende aandeelhouder om zijn/haar aandelen over te dragen. Wordt de vordering toegewezen dan dienen de aandelen te worden overgedragen aan de aandeelhouders die de vordering hebben ingesteld.
De procedure kent in feite twee fases:
- De rechter dient te beoordelen of de zich misdragende aandeelhouder kan worden uitgestoten. Hierbij dient te worden aangetoond dat de uit te stoten aandeelhouder niet handelt in het belang van de vennootschap. Dit is geen makkelijke opdracht.
- Indien de rechter van oordeel is dat de vordering kan worden toegewezen, dient de waarde van de aandelen te worden bepaald. Hiervoor zal de rechter een deskundige aanstellen die tot een waardebepaling van de aandelen zal overgaan. De aandelen dienen tegen de vastgestelde waarden te worden overgedragen.
De Ondernemingskamer
Wanneer een aandeelhouder de balans binnen de onderneming zodanig verstoort, kan ook een procedure worden opgestart bij de Ondernemingskamer. Vaak zal het wangedrag van de aandeelhouder ook gegronde redenen geven tot het twijfelen aan een juist beleid binnen de onderneming. Zeker wanneer deze aandeelhouder ook bestuurder is. Het voordeel van een procedure bij de Ondernemingskamer is dat zij voorlopige voorzieningen kan treffen, zoals bijvoorbeeld het overdragen van de aandelen ten titel van beheer.
De weg naar een daadwerkelijke uittreding door de zich misdragende aandeelhouder kan lang duren. Zeker bij grotere ondernemingen is het van belang dat de continuïteit van de onderneming niet in het gedrang komt. Een punt van aandacht hierbij is wel dat een procedure bij de Ondernemingskamer veel geld kost. Een procedure bij de Ondernemingskamer verdient daarom niet snel de voorkeur boven een bij de normale civiele rechter.
Vragen over een (mogelijke) uitstootprocedure?
Een uitstootprocedure is een langdurige en complexe procedure. Het is daarom raadzaam u bij te laten staan door een (ondernemingsrecht)advocaat. U zult moeten aantonen dat de zich misdragende aandeelhouder de belangen van de onderneming schaadt. U kunt daarom het beste juridisch advies inwinnen voordat u een procedure in gang zet.
Mocht u vragen hebben over de wettelijke geschillenregeling of bent u van plan gebruik te maken van deze wettelijke mogelijkheid? Neem dan contact op met een van de specialisten van LexQuire. Zij staan u graag bij in zowel het minnelijke als gerechtelijke traject.
Wilt u meer weten over de over de geschillenregeling? Lees dan hier het eerste deel van deze blogreeks.
