Mededingingsrecht
Vraagstukken in het kader van mededingingsrecht vergen een zeer gespecialiseerde benadering. Zelfs veel advocaten doorzien het geheel van mededingingsrechtelijke vraagstukken niet.
Misbruik van machtspositie
Misbruik van een machtspositie door een onderneming komt in sommige sectoren met grote regelmaat voor. Veelal zijn de betrokken ondernemingen en zelfs particulieren zich er niet van bewust dat het om een illegale praktijk gaat. Zulk een praktijk kan zelfs aanleiding geven tot het vergoeden van schade.
Concurrentiebeperkende overeenkomsten tussen concurrenten (zogenaamde “kartels”)
De situatie is vergelijkbaar in het geval van concurrentiebeperkende overeenkomsten tussen concurrenten (zogenaamde kartels). Ook dan kan sprake zijn van illegale praktijken die niet doorzien worden door de spelers. In al deze gevallen moet een onderscheid worden gemaakt tussen situaties en gedragingen die – hetzij een markt op regionaal of nationaal niveau – hetzij een markt op Europees niveau – beïnvloeden.
Boetes – Nietigheid – Schadevergoeding
Veel spelers zijn zich ervan bewust dat concurrentiebeperkende gedragingen en afspraken tot aanzienlijke boetes kunnen leiden. Veel spelers weten echter niet dat concurrentiebeperkende misbruiken eveneens kunnen leiden tot de nietigheid van overeenkomsten, alsmede aanleiding kunnen geven tot schadeclaims ten gunste van de benadeelde partijen.
Europees mededingingsrecht
Bij grensoverschrijdende transacties en eventuele concurrentiebeperkende praktijken zijn de regels op het niveau van de Europese Unie (artikelen 101 en 102 VWEU) rechtstreeks van toepassing. Deze regels zijn rechtstreeks toepasselijk, juridisch bindend (toepasselijk recht in de gehele EU en de gehele Europese Economische Ruimte) en derhalve afdwingbaar voor de nationale rechter voor alle handelspraktijken die de handel tussen de lidstaten van de Europese Unie kunnen beïnvloeden.
Klachten bij de Europese Commissie
Bovendien hebben alle betrokken ondernemingen in geval van concrete misbruiken of kartelschendingen altijd de mogelijkheid om een klacht in te dienen bij de Europese Commissie (Directoraat-generaal Concurrentie) tegen onrechtmatige spelers. In deze klachtenprocedures zijn er geen procedurekosten (in tegenstelling tot bij de rechter) en er is geen risico dat de kosten van de andere partij moeten worden gedragen als een klacht niet wordt gehonoreerd. Anderzijds behouden de mededingingsautoriteiten zich steeds het recht voor naar eigen inzicht prioriteiten te stellen en voorrang te geven aan klachten.
Nationaal mededingingsrecht
Klacht bij de mededingingsautoriteit / beroep bij de rechter
In het geval van concurrentiebeperkende praktijken die de handel op markten binnen een land (bijvoorbeeld in Nederland, Duitsland of België) beïnvloeden, moet men eerder denken aan een klacht bij een rechtbank of een klacht bij de mededingingsautoriteit van het land (bijvoorbeeld de Nederlandse “Autoriteit Consument & Markt”, het Duitse “Bundeskartellamt”, de “Belgische Mededingingsautoriteit”).
Voorts kan men natuurlijk altijd denken aan het melden van concurrentiebeperkende handelingen bij de bevoegde autoriteit. Het is echter in alle gevallen raadzaam juridisch advies in te winnen van een gespecialiseerd advocaat alvorens actie te ondernemen.
Indien men zelf betrokken is bij concurrentiebeperkende praktijken, is het evenwel sterk aan te bevelen om – alvorens enig welke stappen worden gezet – eerst juridisch advies in te winnen voor alle vragen over dergelijke problemen, dan wel om ervoor te zorgen dat de regels worden nageleefd (bijvoorbeeld door interne processen aan te passen). Niet optreden zal in alle gevallen leiden tot veel ernstigere kosten en risico’s.
Eigen melding
In geval van betrokkenheid bij concurrentiebeperkende activiteiten is kan het in het voordeel van de betreffende speler werken om zelf melding te doen van de illegale activiteit. Alsdan kan worden bezien of de boete lager kan uitvallen, dan wel of een verzoek tot immuniteit kan worden gedaan. Het is dan echter van belang dat de speler de melding in een zo vroeg mogelijk stadium doet. Het geniet de voorkeur dat de betreffende speler de eerste is die melding doet van de concurrentiebeperkende praktijken.
LexQuire is u graag van dienst bij:
- de maatregelen die moeten worden genomen in geval van inbreuken op het mededingingsrecht;
- de mogelijke procedures voor rechtbanken en mededingingsautoriteiten;
- de mogelijkheden om herstel en schadevergoeding te eisen in geval van verliezen als gevolg van schendingen van de antitrustregels;
- het onderzoeken hoe concurrentieverstorend gedrag en risico’s kunnen worden vermeden (onder meer via interne regels en processen) (nalevingsprogramma’s).
